GEGERBOYO

Vanaf 24 mei 2025 is in de Elleboogkerk een nieuw installatiewerk van het collectief GEGERBOYO te zien, Eroded Borders (2025).

In hun nieuwe installatie richt het Javaanse collectief GEGERBOYO zich op de voortdurend veranderende betekenis van grenzen en territorium. Het werk laat zien hoe deze in de Indonesische archipel door de geschiedenis heen zijn ontstaan en verschoven: van de hindoeïstisch – boeddhistische rijken zoals Mataram en Majapahit en het islamitische Mataram, de koloniale overheersing door Portugal, Groot-Brittannië en voornamelijk Nederland, de Japanse bezetting en uiteindelijk de onafhankelijkheidsstrijd en postkoloniale periode.

Deze historische machtsverschuivingen gingen vaak gepaard met nieuwe vormen van gebiedsafbakening, waarbij grenzen vanaf de zestiende eeuw steeds vaker werden ingezet door koloniale mogendheden om controle te houden over de handel in waardevolle grondstoffen zoals kruidnagel, thee, koffie, suiker, kinine en nootmuskaat. Ze kregen daarbij tastbare vormen, zoals forten, havens en hoge hekken, die niet alleen territoriale macht uitdrukten, maar ook culturele relaties en economische structuren bepaalden. Ook in de wereld van vandaag werkt deze geschiedenis nog door en blijft de afbakening van land een bron van conflict, waarin machtsverhoudingen, religie, etniciteit en ideologie een bepalende rol spelen – vaak ten koste van levens, cultuur en bestaanszekerheid.

Eroded Borders laat zien dat grenzen niet statisch zijn. Ze worden steeds opnieuw bepaald door hoe samenlevingen zichzelf begrijpen, geschiedenis schrijven en macht organiseren. GEGERBOYO verwerkt in de installatie een breed scala aan bronnen: van historische figuren, zowel helden als daders, en officiële geschiedschrijving tot propaganda, lokale verhalen en alternatieve perspectieven. Door al deze lagen samen te brengen, nodigt het werk uit tot reflectie: wat betekenen grenzen vandaag de dag, en hoe beïnvloeden ze onze kijk op verleden, heden en toekomst? 

GEGERBOYO is een kunstcollectief, opgericht in juni 2017 in Yogyakarta, Indonesië, bestaande uit Enka Komariah, Prihatmoko Moki en Anjali Nayenggita. Voormalige leden zijn Vendy Methodos (2017–2023), Dian Suci (2017–2022) en Ipeh Nur (2019–2022). GEGERBOYO haalt inspiratie uit de Indonesische, vooral Javaanse, cultuur en en hoe deze in aanraking komt met stedelijke cultuur en moderne sociaalpolitieke vraagstukken. De werkwijze van het collectief lijkt op de traditionele Javaanse ketoprak, waarbij de leden op elkaar reageren binnen een gezamenlijk thema. In de beginjaren lag de focus vooral op muurschilderingen, maar inmiddels richten ze zich ook op andere kunstvormen, zoals wajang (schaduwpoppen), schilderkunst, batik en installaties.

De installatie Eroded Borders is te zien van 24 mei t/m 31 augustus. Je kunt de Elleboogkerk bezoeken op dinsdag t/m zondag van 10.00 – 17.00 uur.